Armine, Sister
Spektakl Armine, Sister jest dedykowany historii, kulturze i ludobójstwu Ormian.
W pierwotnym zamierzeniu spektakl miał być seansem, w którym to nie my wołamy tych, którzy odeszli, lecz duchy zmarłych wołają o unaocznienie, odczytanie śladu. Tytuł, Armine, Sister, rozumiemy jak pierwsze słowa listu bez czytelnego adresu, skazanego na wędrówkę w czasie i przestrzeni.
Mając na uwadze perspektywę, jaką nakreślił dla poezji, sztuki, a nawet edukacji po Auschwitz Theodor W. Adorno, chcielibyśmy zadać pytanie: „Czy XXI wiek ma szansę nie stać się wiekiem ignorancji?”. Poprzez nowy spektakl próbujemy zapytać o Europę, działając w przekonaniu, iż Europa jest pytaniem – o historię, tożsamość, godność. Jedną z podstawowych idei Armine, Sister jest podjęcie kwestii tabuizacji i zakłamania historii skonfrontowanej z powinnością dania świadectwa.
Pracując nad spektaklem, wielokrotnie przywoływaliśmy Fugę śmierci Paula Celana, w której sny oprawców i ofiar śnią się w jednej przestrzeni. Przestrzeń spektaklu-seansu pamięci, jak przestrzeń snu, jest wspólnie zamieszkana przez tysiące istnień. Armine, Sister dotyka kwestii, jak bolesny bywa proces niesienia pamięci. Stanowi również próbę wskazania/nazwania naszego miejsca wobec minionych pokoleń oraz próbę zrozumienia, kim jesteśmy – my stojący zawsze po drugiej pamięci, jak po drugiej stronie aparatu fotograficznego. Nasze oko wciąż przygląda się historii przez wziernik: ślad, cień, myśl.
Aktorzy/muzycy: Davit Baroyan, Ditte Berkeley, Przemysław Błaszczak, Alessandro Curti, Jarosław Fret, Murat İçlinalça, Dengbesz Kazo, Aram Kerovpyan, Vahan Kerovpyan, Kamila Klamut, Aleksandra Kotecka, Simona Sala, Orest Sharak, Mahsa Vahdat, Marjan Vahdat, Tomasz Wierzbowski
Prowadzenie studia śpiewu modalnego: Aram Kerovpyan
Współpraca wokalna: Virginia Pattie Kerovpyan
Scenografię wykonał zespół kierowany przez Piotra Jacyka: Maciej Mądry, Krzysztof Nawój, Paweł Nowak, Bartosz Radziszewski, Andrzej Walada
Realizacja świateł: Maciej Mądry
Koordynacja projektu: Magdalena Mądra
Dramaturgia muzyczna, architektura spektaklu, reżyseria: Jarosław Fret
Czas trwania: 80 minut
Armine, Sister przynosi fundamentalną zmianę w pracy Teatru ZAR. W oparciu o budowaną od ponad dziesięciu lat kompetencję wokalną zespołu, opartą na doświadczeniu wykonawczym pieśni polifonicznych (grupa jako jedyna na świecie, głównie ze względu na trudność techniki głosowej, wykonuje swańskie/gruzińskie pieśni pogrzebowe i hymny sardyńskie), dla projektu zdecydowaliśmy o zgłębieniu anatolijskich tradycji monodycznych.
Do współrealizacji nowego spektaklu zaprosiliśmy muzyków reprezentujących różne tradycje muzyczne Azji Mniejszej, Anatolii oraz Iranu, których spotkaliśmy podczas swoich wypraw: Dengbesza Kazo, kurdyjskiego śpiewaka urodzonego w Wan, Murata İçlinalçę, mistrza śpiewu w kościele pod wezwaniem św. Grzegorza Oświeciciela w Stambule, Mahsę i Marjan Vahdat, śpiewaczki z Teheranu, oraz Vahana Kerovpyana, kompozytora i perkusistę urodzonego w ormiańskiej rodzinie w Paryżu. Współpracujemy także ze śpiewaczką Virginią Pattie Kerovpyan. Najważniejszym współpracownikiem w pracy nad Armine, Sister jest Aram Kerovpyan – pochodzący ze Stambułu mistrz śpiewu w katedrze ormiańskiej w Paryżu.